Najstarsze ślady człowieka, odnalezione w okolicy Puńska, pochodzą sprzed 10.000 lat p.n.e. We wczesnym średniowieczu tereny te zamieszkiwali Jaćwingowie, którzy nie stworzyli własnego państwa, nie mieli języka pisanego. W XIII w. wytępili ich Krzyżacy-przy życiu pozostali nieliczni. Obecnie o ich istnieniu świadczą tylko wzniesienia obronne, tak zwane góry zamkowe (we wsiach: Szurpiły i Jegliniec), cmentarze (we wsi Szwajcaria), nazwy miejscowości np.        oraz wykopaliska archeologiczne.

  Z biegiem czasu Sudowia zarosła lasami, w których polowali Wielcy Książęta Litewscy. Dopiero z początkiem wieku XV krainę zaczęto kolonizować. Przybywali tutaj Litwini z okolic miejscowości Merkinia i Punia. To oni nazwali jezioro „Punia”, od którego pochodzi nazwa miejscowości Puńsk. Miejscowość ta była jedną z pierwszych założonych na tym terenie. W tym też czasie powstały m.in. miejscowości: Berżniki, Sejny, Krejwiany.

  Leśnik z Sejw, Stanisław Zalewski, w 1597r. zbudował kościół w Puńsku i utworzono tu parafię. W tym samym roku kancelaria Wielkiego Księstwa Litewskiego opublikowała dokument Zygmunta III, w którym, między innymi, zaznaczono, że proboszczem puńskiej parafii może być jedynie ksiądz znający język litewski.

…………dokument………………………………………………………………………………………

  W roku 1647 król Władysław IV Waza potwierdził prawa miejskie Puńska na prawie magdeburskim i nadał herb z wizerunkiem św. Piotra. ……………………herb…………………………..

  W tym czasie parafia Puńsk była podległa Biskupstwu w Wilnie, a później, od 1795 r., Biskupstwu w Wigrach. Przy kościele działał szpital oraz szkoła parafialna.

  W 1795 r. Puńsk liczył 583 mieszkańców, a w 1827 już 742. Jednak w 1852 Puńsk utracił prawa miejskie.

  W 1881 r. w parafii żyło aż 1200 ludzi. Wtedy utworzono jeszcze dwie odrębne parafie: w Smolanach i Becejłach. W 1910 r. do parafii Puńsk należały 74 wsie z 7044 mieszkańcami.  

  Od ok. XV w. do 1795 roku kraina nazywana Sudowią należała do Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1815 r. ziemie te ostateczne przypadły Rosji. Tutejsi ludzie cierpieli z powodu ucisku caratu.

  W Puńsku i okolicach działały tajne szkoły, w których uczyli wynajęci nauczyciele, tzw. daraktoriai, a zakazaną litewską prasę i książki potajemnie przenosili przez granicę niemiecko-rosyjską tzw.  knygneśiai, czyli kolporterzy nielegalnej prasy i książek litewskich ( najbardziej aktywnym i zasłużonym był P.Matulevićius)

  Po I wojnie światowej, w latach 1919-1920, toczyły się między Polską a Litwą bitwy o Sudowię.

W 1920 r. Puńsk i okoliczne wsie przyłączono do Polski. W tej kwestii nie uwzględniono opinii zamieszkujących te tereny ludzi. Ustalona została granica administracyjna, która istnieje do dziś. Przez osiem dziesięcioleci następowała asymilacja ludności litewskiej. Proces ten trwa.

Po 1920 r. wprowadzono porządek nowego państwa. Ludność Puńska i okolic musiała podporządkować się miejscowej administracji.

W dwudziestoleciu międzywojennym działały tu, m. in.: Stowarzyszenie św. Kazimierza, które z założenia miało na uwadze sprawy Kościoła, Stowarzyszenie ,,Rytas”- troszczyło się o litewskie szkolnictwo, Spółdzielnia Rolnicza ,,Talka”.

W tym to okresie w Puńsku najwięcej było mieszkańców narodowości żydowskiej. Większa część handlu i usług skupiona była w ich rękach. Świadectwem tego są stare, pożydowskie domy, budynek synagogi oraz, położony w pobliżu miasteczka, duży cmentarz żydowski.

W czasie II wojny światowej Litwa znalazła się w sowieckiej strefie wpływów, a ziemie na zachód od Niemna pozostawały pod nadzorem niemieckim. Nieco później Moskwa odkupiła te tereny za 7,5mln dolarów.